Άρθρο του Μάρκου Σκούφαλου για το λιμάνι της Χίου

 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΧΙΟΥ Ή ΜΠΙΖΝΕΣ ΚΙ ΟΠΟΥ ΒΓΕΙ;

Τις προάλλες δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από αγαπητό μου μαθητή, νυν οικογενειάρχη.

Με ρώτησε: Δάσκαλε πότε ήταν που είχες φάει στο λιμάνι το ιβιλάι κι ερχόσουν στο σχολείο με ράμματα;

Πραγματικό γεγονός , μελέτη περίπτωσης θα έλεγα, που αν και η συζήτηση για το λιμάνι της Χίου και την ασφάλειά του έχει ανάψει για τα καλά και όλοι έχουμε γίνει ειδικοί, το είχε πάρει μαζί της η λήθη. Πολλά πλέον τα χρόνια στην πλάτη μας .

Ήταν εκλογές του 1990 και με τον τότε ενιαίο Συνασπισμό της αριστεράς, είχαμε ομιλία στο λιμάνι, εκεί που σήμερα βρίσκεται το "Πούρα Βίδα". Θα κάναμε και ένα event , να εγκαινιάσουμε το λιμάνι, μιας και εκείνη την εποχή ο γνωστός Χατζάρας της ΕΡΤ μας είχε πρήξει στη συνεχή παρουσίαση εγκαινίων της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, εικονικών, ημιτελών και τελειωμένων πλην ξαναεγκαινιασμένων!

Αριστερά ήταν η γυναίκα μου με το γιο μας στο χέρι κι εγώ έσπρωχνα το καρότσι με την πρώτη μας κόρη δύο ετών περίπου.

Την ίδια ώρα εκεί μπροστά, έδενε πλοίο του πολεμικού ναυτικού, όπως γίνεται ανελλιπώς και σήμερα. Σε μια στιγμή ακούω: Προσοχή! Έρχεται! Γυρίζω να δω και σε κλάσματα του δευτερολέπτου δέχομαι στο κούτελο, ευτυχώς ήμουν εγώ και όχι άλλο μέλος της οικογένειάς μου, το ιβιλάι και ταυτόχρονα νιώθω αίματα παντού. Νοσοκομείο και 5 ράμματα ο τελικός απολογισμός.

Το ερώτημα αμείλικτο: Κακιά ώρα, κακιά χώρα, ο σημαιοφόρος του πλοίου ή ασφάλεια λιμένος που προδιαγράφει καταλυτικά τέτοια συμβάντα;

Βιωματικά λοιπόν και ουσιαστικά ,τάσσομαι με το τελευταίο.

Αποφάσεις φυσικά εν βρασμώ δεν οδηγούν σε επιθυμητά αποτελέσματα. Το ίδιο και δηλώσεις, που το ελάχιστον, δείχνουν άγνοια και καθεστωτική νοοτροπία, που επιτείνουν το πρόβλημα ως προς τους κινδύνους.

Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα όσα είπε ο δήμαρχος στο ΔΣ περί προσκρουστήρων και βυθομετρήσεων του λιμανιού, που  κατά τη γνώμη του δεν έχουν σχέση με την ασφάλεια και κακώς τα έθιξε η λιμενική αρχή, για να κρύψει φυσικά το μερίδιο των δικών του ευθυνών μέσω του λιμενικού ταμείου, που από το 2021 έχει σχετικές αναφορές στα χέρια του για τα ζητήματα ασφάλειας του λιμανιού και δεν έχουν κάνει τίποτε.

Άλλωστε,  ο ίδιος βγήκε να αναγγείλει για χρηματοδοτήσεις 250.000 ευρώ προκειμένου να τοποθετηθούν προσκρουστήρες και να γίνουν και εκβαθύνσεις, ανατρέποντας εκ των πραγμάτων  τους ανυπόστατους ισχυρισμούς του, αλλά και τις επιθέσεις του προς το Λιμενάρχη.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση στέλνει ελεγκτές στο λιμάνι, οδηγώντας στο ερώτημα: Πού ήταν όλα αυτά τα χρόνια και αυτή η κυβέρνηση και οι προηγούμενες , προκειμένου να επιληφθούν της ασφάλειας του λιμανιού; Και προσκρούσεις έγιναν και προσαράξεις , αλλά φυσικά έφταιγαν οι καπετάνιοι…

Το βασικό είναι ότι χρειάζονται βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες  μελέτες με τα αντίστοιχα  έργα, που δυστυχώς κυοφορούνται εδώ και χρόνια όπως της Άρτας το γιοφύρι-δύο φορές έχουν περάσει Master plans - από το δημοτικό συμβούλιο διαφορετικών περιόδων, συν το λιμάνι στο Κοντάρι που σχεδίαζε η νομαρχιακή αρχή Λαμπρινούδη - οι οποίες πρέπει να παίρνουν υπόψη όλες τις παραμέτρους και κυρίως τις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων για ασφαλείς και φτηνές ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες 365 μέρες το χρόνο. Επιπλέον,  τέτοιου μεγέθους έργα δεν μπορούν  να αφήνονται απλά σε μελετητικά γραφεία και να μην εμπλέκεται το πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πολυτεχνείο, και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς υπηρεσιακοί και μαζικοί , όπως είναι τα ναυτεργατικά σωματεία που τα μέλη τους ταξιδεύουν τα πλοία.

Οι δυνατότητες του λιμανιού της Χίου είναι πεπερασμένες. Οι προσκρουστήρες αναμένονται, χρειάζεται εκβαθύνσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα, ευάλωτο στους ανέμους, το βλέπεις φουρτουνιασμένο λες και είσαι στην ανοιχτή θάλασσα, τα πλοία δεινοπαθούν να δέσουν με καιρό, οι εκφορτώσεις καυσίμων και άλλων επικινδύνων υλικών αποτελούν βόμβα για την πόλη, που μόνο αν συμβεί τέτοιο δυστύχημα- έγκλημα θα αρχίσουμε να ψάχνουμε τον φταίχτη-λιμενάρχη και όχι τη λογική που κυριαρχεί, κέρδος και όπου μας βγάλει.

Είναι εύκολο να συνωμοσιολογούμε, να αναρωτιόμαστε «γιατί τώρα», λες και γνωρίζουμε την αλληλογραφία μιας υπηρεσίας, αλλά ταυτόχρονα ξεχνάμε όσα κατά καιρούς έχουν πει  οι καπετάνιοι μας,  όπως ο Γιώργης Αρβανίτης με εμπειρία δεκαετιών στην ακτοπλοΐα.

Ξεχνάμε τις προσκρούσεις του Νήσος Χίος και του Θεόφιλου που έλιωσε και ένα ΙΧ αυτοκίνητο, ευτυχώς χωρίς επιβάτες, προσαράξεις στο κέντρο του λιμανιού, που μία εξ αυτών είχε ως αποτέλεσμα να κλείσει το λιμάνι μέχρι να ξεκολλήσει το πλοίο.

Έχουμε συνηθίσει στη χερσαία ζώνη τον κίνδυνο , γιατί δεν τον βάζει το μυαλό μας, αλλά αν συμβεί το κακό, τότε θα είναι αργά, γιατί όπως λένε οι ναυτικοί μας safety first!

Εμείς όμως τι επιλέγουμε σε αυτή τη φάση; Μπίζνες πάνω απ’ όλα ή να μπει το μαχαίρι στο κόκκαλο με άρση των άμεσων κινδύνων που βγάζουν μάτι, μέχρι να προχωρήσουν-αν προχωρήσουν ποτέ- τα μακροπρόθεσμα έργα;

Η δυτική πύλη - Μεστά - έχει πολλά πλεονεκτήματα και ως προς την ασφάλεια του λιμένος και ως προς την ασφάλεια της χερσαίας ζώνης.

Υπάρχουν όμως σοβαρά προβλήματα σε συνοδά έργα. Αίθουσα επιβατών,  βελτίωση ακόμα περισσότερο του οδικού δικτύου, φωτισμός και σημάνσεις, τακτικές  συγκοινωνίες, τιμολογιακή πολιτική και κόστος για τα χωριά που δεν γειτνιάζουν και η απόσταση από την ίδια την πόλη.

Γι αυτά κυβερνήσεις και τοπικοί άρχοντες Περιφέρειας και δήμου κάνουν γαργάρες. Εκατομμύρια σε μελέτες, που όμως μένουν στα χαρτιά ή επαναπροκηρύσσονται. 58 εκατομμύρια ευρώ για το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Θόλους, δεκάρα τσακιστή στις υποδομές του νησιού και στα λιμάνια του. Εκατομμύρια ευρώ επιδοτήσεις εν μέσω πανδημίας στους επιχειρηματικούς ομίλους πχ Aegean air πάνω από 230 εκατομμύρια ευρώ, μηδέν επί της ουσίας επιδοτήσεις στους νησιωτικούς πληθυσμούς.

 Εμείς όμως  χανόμαστε στη μετάφραση,  τσακωνόμαστε μεταξύ μας, στα πλαίσια του κοινωνικού αυτοματισμού.

Η εταιρεία φυσικά σε αυτή τη φάση εφάρμοσε ταχύτατα το "πονάει κεφάλι κόβει κεφάλι", σαν  έτοιμη από καιρό να εκβιάσει καταστάσεις, να καλύψει ασφαλιστικά τα νώτα της,  όπως κάνουν πάντοτε οι ακτοπλοϊκές για να αυξήσουν την κερδοφορία τους, λες και δεν γνωρίζουμε ότι τα πλοία τους ταξιδεύουν με μειωμένες συνθέσεις πληρωμάτων , για να μειώσουν επιπλέον τα κόστη με άπειρες καταγγελίες από τα ναυτεργατικά σωματεία ΠΕΜΕΝ κλπ., λες και δεν γνωρίζουμε ότι τα βάρη πάντα πέφτουν στον καπετάνιο ή στον μηχανικό  κι ας ταξιδεύουν τα πλοία τους με μία μηχανή όπως έγινε με το Κρήτη 2 , το Blue Horizon και πρόσφατα το Blue Star Mykonos που ταξίδευε δύο βδομάδες με βλάβη στην κύρια μηχανή με τις ευλογίες φυσικά της κυβέρνησης.

Με διαμορφωμένη αυτήν την κατάσταση, τα εμπορικά πλοία  πρέπει όλα να δένουν στα Μεστά. Να σταματήσει η συζήτηση για τα εύφλεκτα υλικά και επιτροπές που αποφασίζουν κάθε χρόνο, γιατί παίζουμε με τη φωτιά. Δεν έχουν θέση αυτά στο λιμάνι της Χίου.

Να ξεκινήσουν άμεσα η αίθουσα επιβατών και δύο μέρες να αξιοποιηθεί η επιβατική γραμμή Λαύριο –Μεστά και η διασύνδεση με γειτονικά νησιά πχ Σάμο , Ικαρία κλπ συν πλοία κρουαζιέρας όλων των τύπων.

Να βελτιωθούν περαιτέρω οι οδικές αρτηρίες προς την πόλη, ο φωτισμός και γενικά όλες οι παρεμβάσεις ασφαλούς συγκοινωνίας.

Μέσω του ΜΑΝ που πρέπει να εκκαθαρίζεται εντός μηνός και όχι κάθε Πάσχα, να επιδοτούνται κάτοικοι ,επιχειρήσεις μεταφορών και έμποροι για τα επιπλέον κόστη, εισιτήρια λεωφορείου, ενώ οι εταιρείες να υποχρεωθούν όταν προσεγγίζουν τα Μεστά να έχουν μειωμένο εισιτήριο, αφού έχουν μειωμένα κόστη. Άλλωστε επιδοτούνται αδρά και για τα δρομολόγια και έχουν αφορολόγητο πετρέλαιο και δεκάδες φοροελαφρύνσεις.

Για το λιμάνι της Χίου απαιτείται άμεσα  η ενίσχυση της ασφάλειας με προσκρουστήρες, οι συχνές εκβαθύνσεις, ο εκσυγχρονισμός στις δέστρες , η παρακολούθηση της διάβρωσης του λιμανιού και τα έργα συντήρησης ,  η ανακαίνιση της αίθουσας επιβατών - πύλη Σένγκεν - η ενίσχυση και ο επανασχεδιασμός των λιμενοβραχίονων , ο σαφής διαχωρισμός των λειτουργιών του, η αποδέσμευση από το ΤΑΙΠΕΔ του κομματιού της μαρίνας , μέτρα ασφαλείας στη χερσαία ζώνη για την προστασία των πεζών, και επιτέλους η υλοποίηση του master plan με τις παραμέτρους που αναφέρθηκαν.

Τέλος, επειδή  οι ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν είναι ιδρύματα, οι κυβερνήσεις τους κάνουν όλα τα χατίρια με αποτέλεσμα μια 4μελης οικογένεια για να έρθει στο νησί να χρειάζεται 600 - 800 ευρώ, η ακρίβεια και οι εξανεμισμένοι μισθοί και συντάξεις έχουν μετατρέψει τις διακοπές σε όνειρο θερινής νυκτός, πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι χρειάζεται αγώνας, συμμετοχή και όχι απλά να βγάζουμε τα εσώψυχά μας.

Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί το κέρδος των λίγων να δυναστεύει τη ζωή των πολλών και κυρίως να τη θέτει σε κίνδυνο. Η λογική κόστος - όφελος, που μας της έχουν εμφυτεύσει, ώστε η πρώτη απάντηση που δίνουμε σε τέτοιες προτάσεις είναι «πού θα βρεθούν τα λεφτά», πρέπει να εκλείψει. Απαιτούμε αυτά που παράγουμε, αυτά που φορολογούμαστε και δεν απολαμβάνουμε, τα δισεκατομμύρια που δίνουν στο ΝΑΤΟ και στο μεγάλο κεφάλαιο.

Με ευθύνη πάντως  της δημοτικής αρχής και με την αφωνία της περιφερειακής εφαρμόζεται το κυβερνητικό δόγμα,  ότι   ο φταίχτης ήταν ο Λιμενάρχης που τάραξε τα νερά περί μη ασφάλειας.

Ως Λαϊκή Συσπείρωση, ζητήσαμε θεματική συνεδρίαση του ΔΣ- πέραν των άμεσων λύσεων- με όλους τους φορείς και κυρίως με ειδικούς και μελετητές, συγκεκριμένες δράσεις, αλλά με μια βασική φιλοσοφική γραμμή.

Δεν έχουμε την πολυτέλεια ούτε ένα θύμα να θρηνήσουμε στο βωμό της αδιαφορίας για την ίδια μας τη ζωή, στο βωμό του κέρδους είτε των εφοπλιστών είτε όσων μετράνε πελάτες και όχι ανθρώπους.

ΜΑΡΚΟΣ ΣΚΟΥΦΑΛΟΣ

ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΧΙΟΥ